گاز R134a

گاز R134a

تترافلوئورواتان یا R134a (به انگلیسی Tetrafluoroethane) با فرمول شیمیایی CH۲FCF۳ یک ترکیب شیمیایی است؛ که جرم مولی آن ۱۰۲٫۰۳ g/mol می‌ باشد. شکل ظاهری این ترکیب، گازی بی ‌رنگ است. گاز فریون R134 ماده خالصی است که اغلب جايگزين R12 بوده و در صنايع مربوط به خودروسازی تجهيزات کوچک، چيلرهای صنعتی و تجاری و سوپر مارکت ها با تبريد در دمای متوسط بکار می رود. این مبرد که به گاز کولر خودرو نیز معروف است.

البته گاز r134a علاوه بر استفاده به عنوان مبرد در سیستم‌ های تبرید تراکمی، دارای کاربردهای دیگری نیز می‌باشد. از جمله کاربرد های گاز R134a در صنایع پلاستیک، داروسازی، گاز تمیز کننده و … می‌باشد. همچنین در سیستم‌های خنک‌کننده رایانه‌ها نیز بکار می‌رود. معروفترین و معتبرترین برند گاز R134a هانیول Honeywell می باشد که یک برند آمریکائی است.

چگونگی نامگذاری گاز های فریون

حال که تا حد زیادی با گاز مبرد r134a آشنا شدید، ممکن است کنجکاو شده باشید که دلیل نامگذاری این گاز به این صورت چیست و چرا مانند بسیاری از گازها از نام عنصر های سازنده آن استفاده نمی شود.

دلایل زیادی برای نحوه نامگذاری مبرد ها به شکل کنونی وجود دارد که مهم ترین آن آغاز نامگذاری از اولین تولید کننده مبردها به صورت قراردادی می باشد. در این قرارداد حرف R که در زبان انگلیسی معادل refrigerant است برای تمام مبرد ها به کار میرود و دیگر حروف و اعداد نمادی از ترکیب شیمیایی مبرد است.

برای نامگذاری مبرد ها یک فرمول کلی Rxyz در نظر گرفته می شود و با مقداردهی به هرکدام از مجهولات نام مبرد مشخص می شود. به عنوان مثال برای پارامتر x در صورتی که مبرد دارای هیدروکربن متان باشد عدد صفر، هیدروکربن اتان 1 و هیدروکربن پروپان عدد 2 در نظر گرفته می شود.

مثلا r22 یا r022 دارای هیدروکربن متان است. پارامتر بعدی مشخص کننده تعداد اتم های هیدروژن به علاوه یک و z نیز مشخص کننده تعداد اتم فلوئور است.

بنا به این تعریف می توان گفت که گاز مبرد r134a دارای هیدروکربن اتان بوده و از 2 اتم هیدروژن تشکیل شده است، همچنین در ساختار این گاز 4 اتم فلوئور وجود دارد. البته در انتهای نام گاز مبرد r134a یک حرف اضافی نیز مشاهده می شود. این حرف برای تعیین درصد خلوص و ترکیب مبرد استفاده می شود.

به بیان دیگر این مبرد هم در نوع r134 و هم در نوع r134a موجود می باشد که ترکیب هر دو یکی اما نحوه اتصال اتم ها در آن و درصد خلوص متفاوت است که موجب پیدا کردن ویژگی های متفاوت مبرد می شود.

البته برای نامگذاری مبرد ها روش های دیگری نیز وجود دارد اما این روش کلی ترین و ابتدایی ترین شیوه ای است که توسط شرکت های تولید کننده برای نامگذاری مبرد های جدید استفاده می شود. در روش دیگر تعداد اتم های کلر نیز در نظر گرفته می شود.

ویژگی های گاز R134

به دلیل این ‌که نقطه جوش پایینی در این گاز وجود دارد ، باعث می‌شود تا این گاز نقش خنک کنندگی و سرمایشی داشته باشد و بتواند در صنعت و بسیاری از موارد مورد استفاده عموم قرار بگیرد. می توان نقطه بحرانی گاز مبرد R134A را 101.1 درجه سانتی‌گراد عنوان کرد. این گاز به شدت جذب‌ کننده رطوبت است و حدوداً 30 برابر نسبت به گاز مبرد R12 توانایی و قدرت جاذبه رطوبت را دارد.

گاز r134 غیر سمی می باشد و می‌تواند رطوبت را به خود جذب کند . گاز r134a غیر قابل اشتعال می باشد و دارای یک فیلتر مخصوص و جداگانه  است. درجه خلوص گاز R134 99/95  درصد می باشد . همچینین گاز R134a روغن طبیعی را ترکیب روغن مصنوعی نمی‌کند و فقط دارای روغن پلی استر می باشد. لازم به ذکر است که  بگوییم میزان شارژ آن در مقابل گاز R12 کمتر می‌باشد و نقطه جوش آن در دمای 27- درجه می باشد.

گاز R134 در مقابل آتش تجزیه می‌شود و بخار اسیدی فسوژن تولید می‌کند. باید دقت کنید زیرا در هنگام تماس با این گاز سوزش چشم و بدن را مشاهده می‌کنیم و ممکن است در ریه‌ ها نشست ‌کند و بسیار خطرناک باشد. همچنین در محیطی که حجم گاز R134 بیشتر از 20 درصد است تنفس کردن باعث نامنظمی ضربان قلب می باشد و تنفس این گاز باعث توهم می شود.

نکات حائز اهمیت در مورد گاز r134a

همچنان باید این نکته را به خاطر سپرد که در هنگام جایگزینی با آن باید روغن گاز R12  را خارج و روغن پلی اویل استر در محیطی خشک جایگزین آن شود . مقدار گازی که قرار است جایگزین گاز R12  شود تقریباً نصف می باشد و این نکته را حتماً باید رعایت کرد.  نشتی گاز r134a از گاز R12  بیشتر می باشد . به خاطر این ‌که مولکول R134a  کوچک ‌تر است و حداکثر رطوبت مجاز آن gm100 می باشد. وجود حتی یک قطره آب در سیستم برودتی گاز R134  کل بحث سرما زدایی را منتقل خواهد کرد.

مبرد گاز R134  فاقد اتم کلر می باشد و از مبرد های غیر مخرب لایه ازون می باشد و در قیاس با گاز R12  از ضریب هدایت حرارتی بهتر گرمای داخلی بیشتر و توانایی انتقال حرارت بالاتری برخوردار است همچنین از نظر زیست محیطی مورد قبول می باشد.

تاریخچه گاز r134

تاریخچه مبرد R134a به دهه 1990 میلادی باز می‌گردد. مبرد R12 که تا آن زمان بسیار پرکاربرد بود، اثرات زیست محیطی بسیار نامطلوبی را بر جای می‌گذاشت. از جمله تخریب لایه اوزون و ایجاد باران‌ های اسیدی. گاز R12 دارای GWP معادل 10900 در بازه صد ساله و ODP برابر با 0.82 است.

کمپرسور مناسب برای گاز R134a

به دلیل این‌ که حجم مخصوص گاز مبرد R134  نسبت به کمپرسور R12 بین 10 تا 25 درصد کمتر می‌ باشد و ظرفیت جا به جایی  کمپرسور آن کمتر است. به همین دلیل باید بتوانیم حجم سیلندر بیشتری را برای کمپرسور گاز مبرد R134  انتخاب کنیم و از این طریق باعث شویم توان و قدرت کمپرسور گاز مبرد R134  به میزان 10 درصد بیشتر شود.

روغن سازگار با گاز مبرد R134

روغن مخصوص کمپرسور گاز مبرد R134  مصنوعی به نام پلی استر است که این روغن به ‌شدت می‌تواند رطوبت را به خود جذب کند . یعنی صد برابر روغن‌ های معدنی قابلیت جذب رطوبت را دارد .

این روغن با گاز های مبرد R134a سازگاری مطلوبی دارد و می‌تواند با آن حل شود و متناسب برای عایق ‌های سیم پیچ موتور می‌باشد . روغن‌ های معدنی با مبرد های HFC سازگاری به سزایی ندارد . به دلیل این‌ که نمی‌تواند در آن حل شود و روغن مناسبی برای گاز مبرد R134  نیز نمی‌ باشد.

کندانسور و اواپراتور

به دلیل این‌ که کمپرسور گاز مبرد R134 دارای حجم جا به جایی نسبی بیشتر از کمپرسو های قبلی می باشد باید حجم کندانسور حدود 10 درصد افزایش یابد . اما عموماً اواپراتور و کندانسور هایی که برای مبرد گاز R12  برنامه‌ ریزی شده‌ اند. همچنان می‌توانیم برای گاز مبرد R134  استفاده لازم استفاده کنیم.

فیلتر درایر

به خاطر این ‌که جذب رطوبت در گاز مبرد R134 زیاد می باشد ، باید از فیلتر درایر استفاده کنیم که نسبت به فیلتر درایر مبرد گاز R12 حداقل این‌ یک چهارم زیادتر می‌تواند رطوبت را به خود جذب کند.

کاربرد گاز مبرد r134a در کدام وسایل یا صنایع است؟

بیشترین کاربرد گاز مبرد r134a در کدام وسایل یا صنایع است؟

بیشترین کاربرد گاز مبرد r134a در کدام وسایل یا صنایع است؟

گاز مبرد r134a یکی از پرکاربرد ترین گاز های تبریدی است که در بسیاری از وسایل نیازمند سرمازا مورد استفاده قرار می گیرد. برخی گازها تنها قابلیت استفاده در یک یا دو گروه خاص از وسایل را دارند اما گازی مانند گاز مبرد r134a در بسیاری از وسایل، چه صنعتی و چه خانگی قابل استفاده و کاربردی می باشد که در ادامه به برخی از این وسایل اشاره خواهیم کرد.

کولر های گازی خانگی

اولین وسیله ای که گاز مبرد r134a در آن مورد استفاده قرار می گیرد کولرهای گازی خانگی یا اسپلیت ها هستند. برای خنک کردن محیط توسط اسپلیت ها نیاز است که گرمای محیط توسط کولر جذب شده و باد سرد با تبرید هوای گرم به محیط داخل منزل وارد شود. این فرآیند و تبرید گاز نیاز به یک ماده مبرد برای هدایت گرما و تقطیر آن دارد که در بیشتر کولر های گازی امروزی این ماده، گاز مبرد r134a می باشد.

چیلرهای بزرگ

چیلرها از نظر کارایی مشابه کولر های گازی خانگی هستند. این دسته وسایل که بیشتر در کارخانجات و مراکز صنعتی بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند، با تولید آب سرد برای هواسازها یا فن کویل ها یک محیط بزرگ را خنک می کنند. همچنین در تهویه هوای یک ساختمان نیز چلیرها کاربردی می باشند. این وسیله نیز برای جریان هوا و ایجاد آب خنک نیاز به یک مبرد دارد که همان گاز مبرد r134a می باشد.

خنک کننده خودرو

موتور خودروها بعد از مدتی کار کردن در اثر حرارت فعالیت و محیط گرم شده و این گرما در صورت عدم دفع می تواند به موتور آسیب بزند. اتلاف سوخت، خطر انفجار و… از جمله مشکلاتی است که گرمای بیش از حد در ناحیه موتور خودرو به همراه دارد. برای خنک شدن این وسیله بخصوص در ماه های گرم سال نیاز به یک ماده تبریدی است که در برخی خودروها این ماده گاز مبرد r134a می باشد.

سیکل تبرید دما

علاوه بر وسایلی که تا اینجا معرفی شد، گاز مبرد r134a در هر وسیله ای که نیاز به یک سیکل تبریدی داشته باشد نیز قابل استفاده است. به عنوان مثال برای یخچال یا دستگاه های برودت ساز، موتورهای حرارتی و… که یک سیکل تبریدی دارند می توان از گاز مبرد r134a استفاده کرد.

درایر هوای فشرده

هوای فشرده معمولا دارای رطوبت و… است که می تواند به وسایل و قسمت های داخلی یک دستگاه آسیب برساند. به خصوص در دستگاه هایی که به دلیل انتقال حرارت احتمال ماندگاری رطوبت در آن ها بیشتر است نیاز به وسیله ای برای خشک کردن محیط داخلی بیشتر احساس می شود. به منظور این کار می توان از یک دستگاه به نام درایر استفاده کرد.

درایر یا خشک کن در یخچال ها و دیگر وسایلی از این دست مانع رطوبت می شود. برای راه اندازی دستگاه درایر نیاز به گاز مبرد r134a می باشد.

خنک کننده کامپیوتر

همانند خودرو، فن کامپیوتر نیز از زمان روشن کردن دائما در حال کار است. در محیط های گرم ممکن است حرارت اطراف فن به حدی زیاد شود که موجب ذوب کردن سیم های اطراف یا سوختن موتور و فن دستگاه شود. به این منظور از گاز مبرد r134a در حجم مناسب برای خنک کردن محیط داخلی کامپیوتر هایی که امکان ایجاد فضا برای عبور و مرور هوا ندارند استفاده می شود.

برند های تولید کننده گاز فریون R134a

ایسکون (Isecon)

کولیب (Coolib)

هانیول (Honeywell)

فروژن (Frogen)

مکزیکِم (Mexichem)

استارگِت (Starget)

هارپ (HARP)

آلفا (ALFA)

جی اچ (JH)

علت جایگزینی گاز مبرد R134 و مصرف آن در خودرو ها

به وجود آوردن یک درجه حرارت معتدل و مناسب در کابین خودرو ها در تابستان و زمستان نقش بسیار مهمی در فرایند به وجود آوردن یک شرایط مناسب برای آسایش راننده و سرنشینان اتومبیل دارد.

به همین دلیل در این راستا تهویه مطبوع کامیون ها و خودرو هایی که در مسافت‌ های بسیار طولانی با آن سر و کار دارند ، از اهمیت بسیار ویژه ‌ای برخوردار است. زیرا که تاثیر مستقیم آن در میزان کاری راننده و تعداد ساعتی که راننده می‌تواند رانندگی کند، بسیار مهم است و شرایطی موجودی که در فضای کابین یک خودرو وجود دارد ، باعث تهویه آن و استفاده از رطوبت و درجه حرارت مناسب می‌ باشد و به بهبود عملکرد راننده بستگی دارد.

مزایا و معایب گاز مبرد R134a

غیر سمی بودن

غیر قابل اشتعال بودن

جذب کننده رطوبت

دارای درجه خلوص 99/95 درصد

فیلتر مخصوص دارد.

مقدار شارژ آن  نسبت به گاز R12 کمتر است.

دارای روغن مصنوعی (پلی استر) است و با روغن طبیعی ترکیب نمیشود.

در دمای 27- به جوش می آید.

تماس با آن باعث سوزش چشم و بدن میشود همچنین باعث نشستن در ریه ها میشود.

در تماس با آتش تجزیه شده و بخار اسیدی (فوسوژن) تولید میکند.

قابل جایگزینی به جای R12 باهمان کندانسور و اواپراتور قبلی است، فقط باید 20 درصد به طول لوله مویی اضافه شود.

تنفس در محیطی که حجم گاز بیش از 20درصد باشد باعث نامنظم شدن ضربان قلب میشود و بعضا توهم زاست.

جایگزین مناسبی برای CFC-R11 است.

روغن به کار برده شدن در آن پلی استر POLYOLESTER طبیعی است که جذب کننده رطوبت است.

دارای فیلتر (درایر) مخصوص به خود مثل XH9 , XH7 است.

سنگین تر از هواست که باعث میشود روی زمین بماند.

 30 برابر جذب رطوبت بیشتر نسبت به گاز مبرد R12

در زمان جایگزینی باید روغن R12 خارج و روغن پلی اویل استر در محیطی خشک جایگزین شود.

مقدار گاز جایگزین شده بجای R12 تقریبا نصف است.

حداکثر رطوبت مجاز 100mg

حداقل وکیوم 3% میلیمتر جیوه

نشتی این گاز از گاز R12 بیشتر است بخاطر کوچک بودن مولکول r134a

وجود یک قطره آب در سیستم برودتی کل بحث سرما زایی را منتقل خواهد کرد.

کیاسرما بهترین انتخاب برای خرید انواع گاز فریون

برای خرید ، دیدن مشخصات و کاتالوگ و بررسی انواع گازهای فریون میتوانید به صفحه فروشگاه مخصوص گاز های فریونی سایت کیاسرما سربزنید و یا با شماره های مندرج در انتهای سایت تماس حاصل فرمایید.

شروع به تایپ کردن برای دیدن پستهایی که دنبال آن هستید.
0:00
0:00