مهمترین بخش یخچال فریزر شما دستگاه کمپرسور یا همان موتور کمپرسور که از کلمه انگلیسی Compressor به معنی فشرده کردن می باشد، گرفته شده است. مبرد یا همان گاز در یخچال توسط کمپرسور درون لوله «پمپ» می‌شود و این همان ماهیت کمپرسور است، این پمپ الکتریکی کوچک در محفظه ای مهر و موم شده قرار دارد و در آنجا درون روغن با تعدادی بیت و فنر معلق است که اکثر افراد نیازی به دانستن در مورد آن ندارد. تا زمانی‌که از کار می ایستد. این روش سرمایش به دهه های قبل باز می‌گردد، اصلا چیز جدیدی نیست و فیزیک آن به خوبی قابل فهم است.
قطعات تشکیل دهنده ی کمپرسور یخچال
کمپرسور یخچال مجموعه ای مکانیکی است که پیستون، میلنگ و سوپاپ ها را شامل می شود. میلنگ که توسط یک موتور آسنکرون داخل محفظه کمپرسور یخچال قرار دارد، با چرخش خود سبب می شود پیستون مانند یک تلمبه عمل کند و با باز و بسته شدن سوپاپ ها، گاز موجود در لوله ها و سیلندر به گردش درآید، گاز مرتبا از لوله ی برگشت مکیده شده و با فشار به لوله ی رفت وارد می شود در نتیجه گاز سرما ساز متناوبا در حال حرکت بوده و عمل سرمازی انجام می شود.
قابل ذکر است در کمپرسور های خطی و نوع اسکرال و کمپرسور روتاری دیگر میلنگ وجود ندارد. خنک کردن و روانکاری قسمت مکانیکی و الکتریکی توسط مقدار مشخصی روغن که داخل پوسته وجود دارد، انجام می شود، برای خنک کردن کمپرسور و کندانسور در فریزرهای بزرگ از فن استفاده می کنند.
کمپرسور یخچال گازی که به آن تزریق شده است ( قبلا گاز فریون بود ولی الان اغلب گاز R134 جایگزین آن شده است) را درون کانال ها یا لوله های اواپراتور و کندانسور فشرده می سازد. سپس در کندانسور تبدیل به مایع می گردد و طبق ماهیتی که گاز یخچال دارد باعث سرما سازی و خنک شدن یخچال می شود.
انواع برند های تولید کننده موتور یخچال
کمپرسور سامسونگ
کمپرسور ال جی
کمپرسور هیتاچی
کمپرسور پاناسونیک
کمپرسور هایتک
سکاپ (دانفوس سابق)
کمپرسور های نام برده شده بسیار با کیفیت هستند و طول عمر آنها معمولا بالای 10 سال می باشند و اکثر این موتورها برای یخچال قابل نصب هستند.
واقعیت در مورد کمپرسورها این است، آنها همگی در نهایت استهلاک می یابند. آنها برای همیشه به خوبی کار نمی کنند و در نهایت به یکی از این سه حالت از کار می افتند:
سیم پیچ می‌سوزد یا از نظر الکتریکی ضعیف می‌شوند.
آب بندی داخلی از بین می‌رود (و جام میکنند).
اندازه‌شان افزایش می‌یابد و گیرپاژ میکنند.
انواع کمپرسور های یخچال
موتور معمولی
موتور اینورتر
موتور های معمولی همان موتور های مشکی رنگ و تقریبا بیضی شکل می باشند که در اغلب یخچال ها استفاده می شود.
موتور یا کمپرسور یخچال
کمپرسور های یخچال جدید اینورتر یا خطی به موتور هایی گفته می شود که دارای تکنولوژی بالاتری نسبت به موتورهای معمولی می باشند. موتور های اینورتر دارای صدای بسیار پایین و مصرف برق بسیار پایین می باشند. در یخچال های ساید بای ساید جدید اغلب موتورهای اینورتر نصب می شود. که با برچسب Liner Inverter بر روی دستگاه مشخص می شود.
نوع موتور یخچال
یخچال های ایرانی نیز همانند یخچال های خارجی می توانند موتور های متنوعی استفاده کنند. در یخچال های ایرانی معمولی (تک درب یا بالا و پایین) امروزه اغلب موتور های Hi-Tech یا هیتاچی نصب می شود.
زیرا قیمت مناسب تری نسبت به نمونه های مانند LG ، SAMSUNG ، SECOP و Danfoss دارند. موتور های ذکر شده برای یخچال های ساید بای ساید نصب می شود زیرا قدرت زیادی دارند.
تعویض کردن کمپرسور یخچال
تعویض کمپروسور یا همان موتور یخچال یک تعمیر کاملا تخصصی است و شما نمی‌توانید کمپرسور را خودتان جایگزین کنید. تعویض کمپرسور های معمولی به این صورت است لوله های کمپرسور جدید را به لوله های یخچال فریزر جوش می دهند. ولی برای اتصال لوله های کمپرسور هایی که گاز قابل اشتعال دارند مانند R600 راهی دیگری به نام سیستم فشرده سازی که با عنوان Lokring شناخته می‌شود نیز وجود دارد.
علت سوختن کمپرسور یخچال
اولین علت سوختن موتور یخچال را می توان طول عمر بالای آن دانست. دومین علت آن می تواند یکسره کار کردن به خاطر دلایلی مانند:
کم بودن فشار گاز
تنظیمات نادرست درجه دمای یخچال
خروج سرما از یخچال به خاطر خرابی لاستیک دور درب
سومین دلیل سوختن موتور یخچال، اتصالات برق و سیم کشی یخچال می باشد.
هزینه تعمیر کمپرسور یخچال
در بحث تعمیر یخچال بسیاری از افراد تعمیرکار بعد از بررسی و عیب یابی کمپرسور یخچال اگر متوجه شوند که علت خراب شدن یخچال خرابی این قطعه است، با توجه به میزان خرابی کمپرسور که قابل تعمیر است یا نیاز به تعویض دارد، کمپرسور نیم سوز شده باشد یا دچار افت فشار شده باشد، هزینه های متفاوتی دارند که البته تمامی این هزینه ها باید مطابق با هزینه هایی باشد که اتحادیه مربوطه تعیین کرده است. معمولا برای هر یک از پارامترهای زیر هزینه جداگانه ای درنظر گرفته شده است:
هزینه تعویض کمپرسور
هزینه رفع سر و صدای اضافه کمپرسور
هزینه تنظیم فشار کمپرسور
هزینه ایاب و ذهاب و…
یخچال های صنعتی باید ظرفیت بیشتر و توان بالاتری داشته باشند. همچنین میزان سرمایش مورد انتظار از این یخچال ها بیشتر از انواع خانگی است؛ بنابراین موتور این یخچالها باید بسیار قویتر از انواع خانگی باشند.
علاوه بر یخچال های صنعتی، برخی یخچال های دیگر نیز وجود دارند که مصارف آزمایشگاهی دارند. دمای این یخچال ها ممکن است تا ۸۰- درجه سانتی گراد نیز تنظیم شده باشد. قطعاً برای سرد شدن نگه داشتن فضای این یخچال ها تا این دما نیازمند موتورهایی قوی ای هستیم تا بتواند به طور مداوم مواد داخل آن را در دمای تنظیم شده نگه دارد. به همین دلیل نگهداری و سرویس موتور یخچال های صنعتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
اگر لوله های گاز این یخچال ها دچار نشتی شود یا درست شارژ نشود، یخچال شما سرمای کافی را ندارد و ممکن مواد داخل آن به راحتی خراب شوند. به همین دلیل لازم است یخچال شما هرچند وقت یک بار توسط یک متخصص با تجربه بازدید و سرویس شود. در صورت وجود هرگونه آسیبی در موتور، معمولاً تعمیرکاران آن را تعمیر و یا در صورت نیاز آن را برای شما تعویض می کنند. موتور های دانفوس و امبراکو، از معروف ترین برند های موتور برای یخچال های صنعتی می باشند. توان موتور های یخچال صنعتی نیز بسیار مهم است. معمولاً توان این موتورها 3/4 است.