گاز مبرد R22 و R410 و تفاوت بین این دو
1. مسائل زیست‌محیطی
-
R22 (فریون): به دلیل داشتن کلر، پتانسیل بسیار بالایی در تخریب لایه ازن (Ozone Depletion Potential) دارد. بر اساس پروتکل مونترال، تولید و استفاده از این گاز مبرد در اکثر کشورهای جهان کاملاً ممنوع شده است.
-
R410A: فاقد کلر است و بنابراین پتانسیل تخریب لایه ازن آن صفر است. به همین دلیل جایگزین مناسبی برای R22 محسوب می‌شود. البته توجه داشته باشید که پتانسیل گرمایش جهانی (GWP) آن بالا است و خود آن نیز در آینده با گازهای سازگارتر با محیط‌زیست (مانند R32) جایگزین خواهد شد.
گاز مبرد فریون R22 ایسکون (ISCON)
2. عملکرد و بازدهی گاز مبرد (Efficiency)
-
R410A بازده ترمودینامیکی بهتری دارد. کولرهای گازی معمولاً تا 10% بازدهی بالاتری (ضریب عملکرد یا COP بالاتر) دارند. این به معنای مصرف برق کمتر برای رسیدن به سرمایش یکسان است.
-
R22 به دلیل قدیمی بودن تکنولوژی، بازدهی پایین‌تری دارد.
3. فشار کاری گاز مبرد (Operating Pressure)
-
این یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های فنی است.
-
R410A در فشار کاری بسیار بالاتری (حدود 60% بیشتر) نسبت به R22 عمل می‌کند.
-
نتیجه: این یعنی قطعات یک کولر گازی R410A (مانند کمپرسور، کندانسور، اواپراتور، لوله‌های مسی و …) باید برای تحمل این فشار بالاتر، قوی‌تر و ضخیم‌تر طراحی و ساخته شوند.
4. روغن کمپرسور (Compressor Oil)
-
R22 با روغن معدنی (Mineral Oil) کار می‌کند.
-
R410A با روغن مصنوعی پلی‌استر (POE Oil) کار می‌کند.
-
نکته بسیار مهم: این دو روغن اصلاً با هم قابل ترکیب نیستند. اگر روغن POe با روغن معدنی مخلوط شود، باعث تشکیل اسید و لجن شده و به کمپرسور آسیب جدی می‌زند. بنابراین، هیچگاه نمی‌توان در یک کولر گازی که برای R22 طراحی شده، گاز مبرد R410A شارژ کرد و برعکس. این کار منجر به خرابی قطعی و پرهزینه کمپرسور می‌شود.
5. سازگاری و تعمیرات
-
کولرهای گازی R22: امروزه منسوخ شده‌اند. پیدا کردن گاز مبرد R22 برای شارژ مجدد بسیار سخت و فوق‌العاده گران است (به دلیل مالیات‌های زیست محیطی). تعمیر این دستگاه‌ها به صرفه نیست و توصیه می‌شود در اسرع وقت با مدل‌های جدیدتر جایگزین شوند.
-
کولرهای گازی R410A: استاندارد فعلی بازار هستند. قطعات آن به راحتی در دسترس است. به تدریج در حال جایگزینی با گاز مبرد R32 است که GWP پایین‌تری دارد.
گاز مبرد فریون R410a ایسکون (ISCON)
جمع‌بندی نهایی و توصیه:
-
اگر کولر گازی شما از R22 استفاده می‌کند: این دستگاه قدیمی، کم‌بازده و مضر برای محیط زیست است. ادامه استفاده از آن به دلیل مشکلات شارژ و تعمیر، مقرون‌به‌صرفه نیست. بهترین کار تعویض آن با یک کولر گازی جدید و به‌روز است.
-
اگر قصد خرید کولر گازی جدید دارید: مدل‌های امروزی عمدتاً از R410A یا R32 استفاده می‌کنند. هر دو گزینه به‌مراتب بهتر از R22 هستند. در حال حاضر R32 به عنوان نسل جدیدتر، مزایای بیشتری (مانند GWP پایین‌تر و نیاز به شارژ کمتر) دارد و آینده‌دارتر است.
هشدار مهم: هیچگاه سعی نکنید نوع گاز کولر گازی خود را تغییر دهید. طراحی سیستم تبرید هر دستگاه فقط برای یک نوع مبرد خاص است.